Σύμφωνα με την παράδοση, στις 23 Ιουλίου 1822, η Αδελφή Πελαγία, μια νεαρή μοναχή από την Ιερά Μονή Κεχροβουνίου είδε ένα όραμα:
η Παναγία εμφανίστηκε μπροστά της και της ζήτησε να βρει και να φέρει στο φως μια θαυματουργή εικόνα που επί χρόνια βρισκόταν θαμμένη στη γη. Ο σχετικός θρύλος αναφέρει ότι μόλις η εικόνα αντίκρισε το φως του ήλιου, ένα γυάλινο κάλυμμα δημιουργήθηκε για να την προστατέψει. Οι άνδρες που ξέθαψαν την εικόνα κατάφεραν να το σπάσουν και όσοι την άγγιξαν θεραπεύτηκαν.
Στην εικόνα, η Παναγία απεικονίζεται σε στάση προσευχής προφέροντας τα λόγια από ένα ανοιχτό βιβλίο που βρίσκεται μπροστά της. Απέναντί της βλέπουμε τον Αρχάγγελο Γαβριήλ να κρατάει στα χέρια του έναν κρίνο, σύμβολο της αγνότητας, ενώ το Άγιο Πνεύμα με τη μορφή περιστεριού κατεβαίνει από τον ουρανό.
Η τεχνοτροπία της Ιερής Εικόνας θεωρείται παλαιότερη της βυζαντινής περιόδου και ανάγεται στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Οι μελέτες που σχετίστηκαν με την προέλευσή της, οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η Μεγαλόχαρη της Τήνου είναι έργο του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά.
Στις μέρες μας, η Ιερή Εικόνα είναι καλυμμένη με χρυσό και πολύτιμες πέτρες, τα οποία αποτελούν αφιερώματα των πιστών και έκφραση της βαθιάς πίστης και ευγνωμοσύνης προς Εκείνη.
Η είδηση της εύρεσης της Εικόνας, κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821, θεωρήθηκε καλός οιωνός και γι'αυτό μεταξύ των πρώτων επισκεπτών που κατέφθασαν στο νησί για να προσκυνήσουν το ιερό εικόνισμα ήταν και οι ήρωες του 1821, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ανδρέας Μιαούλης και Ιωάννης Μακρυγιάννης.
Κάθε χρόνο, γιορτάζεται η εύρεση της θαυματουργής Εικόνας του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Το απόγευμα της παραμονής η Αγία Εικόνα μεταφέρεται με πομπή στον κάτω Ναό της Ευρέσεως και τοποθετείται κοντά στο σημείο όπου επί χρόνια βρισκόταν θαμμένη. Στην συνέχεια τελείται μεγάλος εσπερινός με ειδική ακολουθία.
Ανήμερα, η Εικόνα μεταφέρεται από το Ναό της Μεγαλόχαρης στη Χώρα της Τήνου, στο μοναστήρι της «Κυρίας των Αγγέλων» στο Κεχροβούνι, όπου παραμένει ολόκληρη την μέρα. Στον Ναό της Αγίας Πελαγίας γίνεται πανηγυρική Λειτουργία και Παράκληση. Γύρω στις 6.00 το απόγεμα, ο κλήρος και οι πιστοί που έχουν παρακολουθήσει τη λειτουργία συνοδεύουν την Αγία Εικόνα στην πόλη με τα πόδια.
Από όπου περνά η Εικόνα της Παναγίας, οι καμπάνες από όλες τις εκκλησίες και τα εξωκλήσια χτυπούν χαρμόσυνα εν είδει χαιρετισμού στη Χάρη της.
Η Παναγίας της Τήνου γιορτάζει τέσσερις ημέρες τον χρόνο: στις 30 Ιανουαρίου, ημέρα εύρεσης της θαυματουργής εικόνας∙ στις 25 Μαρτίου, ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου∙ στις 23 Ιουλίου, ημέρα οράματος της Αγίας Πελαγίας και στις 15 Αυγούστου, ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Χριστός Ανέστη!!!
